Badania kultury organizacyjnej nie tylko zaspokoją ciekawość na temat postaw pracowników. Dostarczą nam praktycznych danych, które możemy przełożyć na lepsze zrozumienie miejsca pracy, zwiększenie zaangażowania pracowników i ograniczenie ich rotacji. Co jeszcze firma może zyskać dzięki profesjonalnym badaniom kultury organizacji?
Z tego artykułu dowiesz się:
- czym jest kultura organizacji,
- dlaczego badanie kultury organizacji jest ważne,
- za pomocą jakich narzędzi się je przeprowadza,
- jak wpływa na efektywność pracowników i całe przedsiębiorstwo,
- w jaki sposób nasze badanie wpłynęło na zmiany w firmie naszego klienta.
Czym jest kultura organizacyjna i dlaczego warto o nią dbać
Choć kultura organizacyjna jest kluczowym elementem każdej firmy, nie istnieje jedna, prosta definicja tego pojęcia. Niektórzy porównują ją do „duszy”, a inni do „klimatu” organizacji, bo w nieformalny sposób określa panujące w niej zwyczaje, wartości i relacje. Coś tak ulotnego trudno jest być może zdefiniować, ale jedno jest pewne: kultura organizacyjna ma kluczowy wpływ na sukces firmy i budowanie spójności ludzi z firmą.
Czym jest kultura organizacji? Trzy sposoby jej definiowania
Istnieją trzy najbardziej znane sposoby definiowania kultury organizacyjnej przez badaczy:
- Kultura organizacyjna jako zbiór cech. Jednym ze sposobów definiowania jest postrzeganie kultury organizacyjnej jako zbioru cech, które określają daną firmę. Mogą to być cechy takie jak innowacyjność lub ekologiczne podejście.
- Kultura organizacyjna jako zbiór sił. Innym sposobem jest spojrzenie na kulturę organizacyjną jak na zbiór sił, istniejących wewnątrz organizacji, które wzajemnie na siebie działają.
- Kultura organizacyjna przez pryzmat wartości. Według tej definicji kultura organizacyjna to zestaw unikalnych wartości i norm, które przekładają się na wzory działania i są istotne do realizacji celów w danej organizacji.
Przejdźmy do konkretów! Jakie są poziomy kultury organizacyjnej?
Amerykański psycholog i badacz kultury organizacyjnej Edgar Schein opracował najbardziej znany model, który definiuje kulturę organizacyjną i porządkuje jej elementy. Trzy poziomy kultury organizacyjnej według Edgara Scheina zawierają:
- Artefakty. To widoczne, łatwo zauważalne elementy kultury organizacyjnej, takie jak dress code, architektura biura czy nawet sposób porozumiewania się w firmie. Stanowią one rodzaj wizytówki organizacji, pokazując światu zewnętrznemu, jakie są jej priorytety i wartości.
- Normy i wartości. Ten poziom to już głębsza warstwa kultury organizacyjnej, obejmująca zasady i przekonania, które kształtują codzienne zachowania pracowników. To tutaj ukryte są powody, dla których firma działa w określony sposób, coś na kształt niepisanych reguł gry, które kierują działaniami zespołu.
- Założenia. Najbardziej fundamentalny i trudny do uchwycenia poziom kultury organizacyjnej. Założenia to głęboko zakorzenione przekonania, które kształtują sposób myślenia i podejmowania decyzji. Stanowią one podstawę całej kultury organizacyjnej i są najtrudniejsze do zmiany.
Kultura organizacyjna a rozwój firmy – dlaczego warto ją poznać i o nią dbać?
Kultura organizacyjna ma ogromny wpływ zarówno na wewnętrzne funkcjonowanie firmy, jak i jej percepcję na rynku. To ona definiuje, jak pracownicy identyfikują się z misją firmy, jak podejmują decyzje oraz jak współpracują między sobą. Dobra kultura organizacyjna sprzyja zaangażowaniu pracowników, motywacji do osiągania celów oraz budowaniu pozytywnego wizerunku firmy na rynku. Kultura organizacyjna nie jest pustym sloganem czy ozdobnikiem w firmowych materiałach marketingowych. To fundament, na którym opiera się sukces każdej organizacji, dlatego warto poświęcić mu szczególną uwagę i dbać o jej rozwój na każdym poziomie działalności firmy.
Jak bada się kulturę organizacyjną i dlaczego warto to robić?
Przeprowadzanie badań kultury organizacyjnej to nie tylko sposób na poznanie ukrytych mechanizmów panujących w firmie, ale również kluczowy krok ku jej efektywnemu zarządzaniu.
Dlaczego warto przeprowadzać badania kultury organizacyjnej?
Badania umożliwiają świadome kształtowanie komunikacji wewnątrz organizacji, dostosowanej do zmieniających się potrzeb i sytuacji. Monitorowanie efektów takich działań pozwala na skuteczne zmienianie strategii, zwłaszcza tych innowacyjnych, co z kolei sprzyja rozwojowi firmy oraz jej konkurencyjności na rynku. Dodatkowo, badania kultury organizacyjnej pomagają zrozumieć przyczyny ewentualnych nieporozumień między działami, wspierając tym samym integrację wewnątrz organizacyjną oraz budowanie wspólnej tożsamości.
Jak bada się kulturę organizacyjną?
Badając kulturę organizacyjną, stosujemy dwa podstawowe typy metod badawczych:
- Badania ilościowe, które pokazują jakie są różnice między grupami pracowników np. ile osób jest zadowolonych, a ile niezadowolonych z pracy albo dla jakiej części pracowników wartości firmy są zrozumiałe. Badania ilościowe realizujemy różnymi technikami badawczymi zawsze dopasowując je indywidualnie do organizacji. Są to na przykład: ankiety internetowe, ankiety papierowe czy ankiety mobilne.
- Drugim typem badań są badania jakościowe, które pomagają dokładniej zrozumieć kulturę organizacyjną. Dzięki badaniom jakościowym możemy znaleźć odpowiedzi na temat przyczyn pewnych postaw czy zachowań. Pomagają nam również w dokładny i pogłębiony sposób eksplorować zagadnienie kultury organizacyjnej. Dzięki badaniom jakościowym dowiemy się np. co zrobić, żeby wartości firmy były bardziej zrozumiałe w organizacji.
Niezależnie od wybranej metodologii, najważniejsze jest wykorzystanie wyników badań w praktyce zarządzania. Świadome korzystanie z panującej kultury organizacyjnej oraz jej aktywne kształtowanie są kluczowymi czynnikami determinującymi sukces długoterminowego rozwoju firmy. Dwa kluczowe czynniki sukcesu w badaniu kultury organizacyjnej Na etapie planowania badania kultury organizacyjnej, należy wziąć pod uwagę również takie czynniki jak:
- Poufność danych pracowników – oprócz zagwarantowania pracownikom poufności ich danych, warto też poinformować ich o tym i tym samym zadbać o ich poczucie bezpieczeństwa podczas badania. To kluczowa wartość, która wpłynie na wiarygodne wyniki.
- Wysoki poziom zwrotu z ankiet – zależy nam na tym, aby jak największa liczba pracowników wzięła udział w badaniu. W związku z tym warto zastanowić się, jaki mechanizm można zastosować, który zachęca pracowników do wzięcia udział w badaniu. Nasz pomysł na taki mechanizm przedstawiamy w case study, które znajduje się na końcu tekstu.
Chcesz zaplanować badanie kultury organizacyjnej w profesjonalny sposób i otrzymać praktyczne rekomendacje, które przełożą się na decyzje w Twojej firmie? Napisz do nas!
Jak wyniki badania kultury organizacji mogą podnieść zaangażowanie pracowników?
Choć definicja kultury organizacyjnej może być nieco enigmatyczna (co ustaliliśmy na samym początku tekstu), to już same wnioski z badania są bardzo praktyczne. Odpowiednio przeprowadzone badanie przekłada się na wiele ważnych aspektów w organizacji. Dzięki badaniom kultury organizacyjnej dowiesz się:
- Dlaczego pracownicy nie angażują się w swoje zadania.
- Co jest ważne dla osób w Twojej organizacji.
- Co warto poprawić i jakie zmiany będą miały pozytywny wpływ na rozwój firmy.
- Które części organizacji nie działają tak, jak powinny.
Badania kultury organizacyjnej pomagają zyskać nową perspektywę na wiele kluczowych relacji wewnątrz firmy.
W jaki sposób wnioski z badań mogą ograniczyć rotację pracowników?
Dzięki wynikom badań kultury organizacji przekonasz się, co jest ważne dla pracowników, ale także dlaczego decydują się odejść z organizacji. Praktyczne wnioski z badań mogą przełożyć się na wiele aspektów, na przykład:
- Możesz zmienić wartości firmy na takie, z którymi identyfikują się pracownicy. Wyższa identyfikacja z firmą to mniejsze prawdopodobieństwo odejścia z pracy.
- Wiesz, jakie wartości powinni reprezentować rekrutowani pracownicy, aby byli spójni z organizacją. Jeśli wartości naszych pracowników są zbliżone do wartości naszej firmy to ludzie czują się w organizacji lepiej,
- Masz solidną podstawę do zmian i wiesz, jakie decyzje podjąć. Badania pozwalają zdiagnozować organizacji elementy, które nie działają. Dzięki temu wiesz, co należy zmienić, aby np. środowisko pracy było bardziej przyjazne.
Kiedy warto przeprowadzić badanie kultury organizacyjnej?
Zastanawiasz się, czy aktualnie jest dobry moment na przeprowadzenie badania kultury organizacji w Twojej firmie? Jeśli:
- rynek, na którym funkcjonuje organizacja jest nasycony,
- zauważasz, że trudniej prowadzi się rekrutację,
- chcesz znaleźć element wyróżniający organizację i wpływający na jej konkurencyjność,
- chcesz zbudować i określić jej tożsamość,
- zależy Ci na budowaniu organizacji, w której istotne są spójne wartości,
to znaczy, że z pewnością Twoja organizacja zyska na przeprowadzeniu badań!
Jak wyniki naszych badań wpłynęły na organizację naszego klienta?
Odpowiednio zaplanowane badanie HR przekłada się na praktyczne rekomendacje dla firmy i potrafi zachęcić pracowników do aktywnego udziału. Potwierdza to nasze case study! Badanie zlecone nam przez klienta z branży lotniczej było wieloaspektowe i zawierało elementy badania satysfakcji z pracy, zaangażowania i kultury organizacyjnej. By zachęcić jak największą liczbę pracowników do wzięcia udziału w badaniu, wraz z klientem opracowaliśmy odpowiedni plan komunikacji. Zastosowaliśmy również mechanikę angażującą – każda przeprowadzona ankieta wspierała wybierany w ramach badania cel charytatywny. Response rate uzyskany dzięki tym zabiegom wyniósł ok. 50%. Metodologia badania zakładała realizację badania jakościowego w formie 4 wywiadów FGI. Stały się one podstawą do opracowania wielowątkowego kwestionariusza ilościowego, mierzącego różne aspekty działalności organizacji. Część jakościowa badania posłużyła do zdefiniowania punktów bólu, które są odbierane przez pracowników jako krytyczne względem organizacji, w której pracują. Dane zebrane w badaniach ilościowych dostarczyły wiedzy dla kilku grup odbiorców: – zarząd organizacji otrzymał zestaw informacji strategicznych z obszaru kultury organizacyjnej, takiech jak: kluczowe wartości dla pracowników, luka dopasowania organizacyjnego pracowników, a także poznał rzeczywiste podejście do kultury organizacyjnej w różnych generacjach pracowników, – zespół HR otrzymał szczegółowe rekomendacje w zakresie prowadzenia działań komunikacyjnych oraz kompleksową ocenę systemu benefitów, – dyrektorzy otrzymali szczegółowe raportu ukazujące ich jednostkę na tle innych jednostek w organizacji. Chcesz podobnych wyników w Twojej organizacji? Zgłoś się do nas! Wspólnie zaplanujemy profesjonalne badanie HR, a dodatkowo dostarczymy Ci realnych rekomendacji. Upewnimy się, że wiesz jak wykorzystać wnioski z badań w praktyce i przeprowadzić zmiany wewnątrz firmy.